Lavman bağırsaklara yerleştirilen bir tüpten geçen sıvılar aracılığıyla yapılır. Lavman ileri derecede kabızlık sorunu çekenlerde, damardan sıvı alamayan hastalarda ve sıvı olarak alınması gereken belirli ilaç kullanımlarında kullanılır. Lavman doğru yapılırsa, tamamen güvenlidir, etkilidir ve laksatif ya da müshile alternatiftir. Yazının devamında nasıl lavman uygulanacağını okuyabilirsiniz.
Lavmanı Uygulamak
1. Lavman hortumunun başını bir kayganlaştırıcı ile kaplayın.
2. Tüpteki havanın dışarı çıkması için bir miktar lavman çözeltisinin tüpün içinden dışarı akmasına izin verin. Tüpteki havayı alarak lavmanı uygulanırken oluşabilecek krampları azaltabilirsiniz.
3. Anüs ve rektal bölgeyi yağlayın. Anüsün dış bölgesine ve rektal bölgenin mümkün olduğunca en ilerisine kadar bol miktarda kayganlaştırıcı yağlar sürülmelidir ki tüpü hem yerleştirmek kolay olsun hem de rektal bölgenin çevresindeki bölgelere bir zarar gelmesin. Kayganlaştırıcıyı uyguladıktan sonra parmağınızı bir peçeteyle silin. (Alternatif olarak kayganlaştırıcıyı uygulamadan önce kauçuk ya da lateks bir eldiven takabilirsiniz.)
4. Lavmanı uygulayacağınız kişinin uygun pozisyonu almasını sağlayın. Lavman uygulanacak kişinin alabileceği bir çok pozisyon bulunmasına rağmen en uygun 3 posizyon, Sims pozisyonu, knee-chest (secde) pozisyonu ve sırt üstü yatılırken dizlerin katlandığı pozisyonudur.
- Sims pozisyonu hem başka birine hem de kendinize lavman uygularken kullanabileceğiniz bir pozisyondur. Sims pozisyonu almak için, lavman yapacağınız kişi sol tarafının üstüne yatarken ve sol bacağı düz dururken sağ bacağını karnına doğru dizden kırarak çekmeli. Sol kolunu arkaya atmalı ve sağ elini kafasının altındaki yastığın altına sokmalı. Eğer lavmanı kendinize yapacaksanız lavmanın akışını sağlayacak olan kıskaç sol elinizin ulaşabileceği bir yerde olmalı.
- Secde pozisyonu başka birine lavman yaparken ya da lavman yapılan kişi hamileyse daha rahat uygulanan bir pozisyondur ve ağır kabızlık durumlarında kullanılır. Bu pozisyonda, lavman yapılan kişi öncelikle ellerinin ve dizlerinin üstünde durur. Daha sonra göğsünün altına yerleştirilen yastığın üstüne kafasını koyar ve başını yan çevirir. Bu esnada kollarıyla yastığı sarar. Ancak kendinize lavman yapacaksanız, bu pozisyon lavman akışını kontrol etmenize kolaylık sağlamaz.
- Banyo zemininde ya da küvette yatarken kendinize lavman yapacaksanız sırt üstü yatarken dizleri büktüğünüz bir pozisyon kullanabilirsiniz. Kafanızın altına bir yastık koyun ve başlamadan önce lavman akışını sağlayan kıskaça uzanabildiğinizden emin olun.
5. Tüpü rektumun içine yerleştirin. Daha kolay içeri girebilmesi için tüpü yerleştirirken ileri geri hareketlerle döndürerek sokun. Tüp rektal bölgeye zorlama yapılmadan 7.5-10 cm’den daha fazla olmayacak şekilde sokulmalıdır. Tüpü yerleştirirken lavman yapılan kişinin o an bir bağırsak hareketi varmış gibi tuvaletini yapıyormuş gibi baskı uygulaması yapılacak işlemi kolaylaştırabilir.
6. Lavman sıvısının kalın bağırsağa yavaşça akmasına izin verin. Önerilen akış hızı dakikada 118-236 ml’dir. Lavman yapılan kişiden derin ve yavaş nefes almasını isteyin. Lavman yapılan kişi sıvının aktığı esnada karnının genişlediğini hissedebilir ve kişinin karın bölgesi daha şiş gözükebilir. Lavman yapılan kişiye sorarak krampın geldiğini anladığınız anda sıvı akışını kesin ve lavman yapılan kişiden kısa, derin olmayan nefesler almasını isteyin. Daha sonra rahatsızlık hissi geçtiği zaman sıvı vermeye devam edebilirsiniz. Lavman yaptığınız kişinin rahatı için gerektiğinde sıvı akışını kesebilirsiniz. Büyük miktarda bir lavmanı uygulamak için 15 dakika ayırın.
7. Karna yavaşça saat yönünün tersine doğru derin masaj yapın. Masaj lavman solüsyonunun bağırsaklara işlemesini hızlandırır ve bağırsak duvarlarındaki kalıntıların yerinden çıkmasına yardımcı olur. Vücudun sol alt tarafından başlayın, kaburgalara doğru masaja devam edin ve tekrar sağ alt kısma inin.
8. Lavman bittiğinde tüpü sıkıştırın. Tüpü bir kelepçeyle sıkıştırarak bağırsakların boşalması gereken sırada geri akış olmasını önleyin.
9. Lavmanın görevini yapması için bir süre bekleyin. Ortalama olarak boşaltım yapılmadan önce lavman 5-15 dakika arası bekletilmelidir. Kabızlığı rahatlatmak için daha uzun süre bekletebilirsiniz. Eğer lavman yapılan kişi belirtilen sürelerden daha önce boşaltım yapmak isterse, rahatlaması için ağzından derin nefes almasını isteyin.
Lavmanı Boşaltmak
1. Tuvalete gidin. Eğer lavman yaptığınız kişi lavmanı tutmakta zorluk yaşıyorsa, kalçalarını birbirine bastırabilir ya da lavmanın içeride kalması için bir havluyu kalçalarına bastırabilir.
2. Lavman hortumunu çıkartın.
3. Lavman yapılanın kişinin tuvaletin üstüne çömelmesini sağlayın. Çömelmek bacakların karna baskı yapmasına neden olur. Bu baskı daha fazla lavmanın çıkış yapmasına yardımcı olur. Eğer çömelmek çok zorsa, lavmanı çıkartan kişinin her zamanki gibi standart bir şekilde tuvaleti kullanmasına izin verin. Lavmanın çıkarılmasını kolaylaştırmak için alıcının karnına saat yönünde masaj yapabilirsiniz.
4. Lavmanı dışarı atın. Lavman sıvısı ve diğer atıklar bir kaç dakika içinde dışarı çıkmalı. Eğer çıkmazsa, alıcının sims ya da knee-chest (secde) pozisyonunda yatmasını sağlayın. Boşaltma hissi tekrar gelene kadar bekleyin ve tekrar deneyin. Her durumda lavman solüsyonunun tamamen temizlenmesi için bir kaç boşaltım yapmak gereklidir.