Geçmişte olduğu gibi gibi günümüzde de devlet memurluğu en geçerli ve garanti mesleklerden biridir. Devletin sağladığı tüm imkan ve olanaklardan faydalanmanın yanı sıra tüm mesai saatinizi toplumunuz için gerçekleştirirsiniz. Devlet memuru olarak kamu kurum ve kuruluşlarında görev alabilmek için KPSS başta olmak üzere çeşitli sınavlara girmek ve atanmaya yetecek düzeyde başarılı olmak gerekirken, bazı devlet kadroları için atanmada sınav zorunluluğu bulunmamaktadır. Peki sınavsız memur nasıl olunur?
Sınavsız Memur Olmak
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirlenen kurallar gereğince, bazı kadrolara girişlerde diğer memur kadrolarına girişlerde uygulanan sınav ve atama usulü uygulanmamaktadır. Söz konusu kadrolarda KPSS şartı aranmadan girilebildiğinden ve hemen ardından diğer memur kadrolarına naklen atanmalarına engel bulunmadığından, bu kadroların devlet memurluğuna kolay giriş yolu olarak sık sık kullanıldığı da bilinmektedir.
“İstisnai memurluk” adı verilen sınavsız memur olma görevine girişte ve görev sırasında geçerli olan ayrıcalıklar, bu kadrolara atanmalar konusunda farklı değerlendirmeler ve uygulamalar yapılmasını da beraberinde getirmektedir. İstisnai memurluk olarak adlandırılan sınavsız memur olma hakkı ile hangi kurum ve kuruluşlara girildiğine bakalım;
Sınavsız Memur Alımı Yapan Kadro ve Görevler
Sınav şartı olmadan girilmesi mümkün olabilen ve 657 sayılı Kanunda sayılan kadro ve görevler şunlardır:
- Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği memurlukları,
- Bakan Yardımcısı kadroları,
- Başbakan Başmüşaviri kadroları,
- Başbakan Müşaviri kabdroları,
- Başbakanlık Müşaviri kadroları,
- Başbakanlık Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadroları,
- Başbakanlık Basın Müşaviri kadroları,
- Savunma Sanayii Müsteşarlığına ait Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, I.Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı ve Müşavir Avukat kadroları,
- Toplu Konut İdaresi Başkanlığına ait Başkan, Başkan Yardımcısı, Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı, Uzman, Uzman Yardımcısı, Müşavir Avukat ve Şube Müdürü(Uzman) kadroları,
- Özelleştirme İdaresi Başkanlığında Başkan, Başkan Yardımcısı, Başkanlık Müşaviri, Daire Başkanı, Proje Grup Başkanı ve Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadroları,
- Bakanlık Müşaviri kadroları,
- Bakanlık Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadroları,
- Türkiye İstatistik Kurumu Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadrosu,
- Avrupa Birliği Bakanlığındaki Başkanlık (İdari Hizmetler Başkanlığı hariç) kadroları,
- Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Başkan Yardımcısı, Başkanlık Müşaviri, Basın Müşaviri ve Hukuk Müşaviri kadroları,
- Gelir İdaresi Başkanlığında Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadrosu,
- Bakanlar Kurulu Sekreterliği kadrosu,
- Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarından özel nitelikli olarak belirlenen kadrolar,
- Özel Kalem Müdürü kadroları (Belediye özel kalem müdürü kadroları da dahil),
- Vali kadroları,
- Milli İstihbarat Teşkilatı memurlukları,
- Büyükelçi, Elçi, Daimi Temsilci, Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı, Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşaviri kadroları,
- Dış kuruluşlardaki çalışma müşavirliklerinde görevlendirilecek sendika uzmanlıkları,
- Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi, Diyanet İşleri Başkanlığı Başkanlık Müşaviri (4 adet), Diyanet İşleri Başkanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadroları,
- Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Müşavir, Hukuk Müşaviri ve Genel Sekreter Sekreterliği kadroları,
- Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı Başkanlık Müşaviri ile Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadroları,
- Anayasa Mahkemesi Basın Müşaviri kadroları,
- Olimpiyat şampiyonluğu veya olimpik spor dallarından birinde büyükler kategorisinde birden fazla Dünya şampiyonluğu kazananlar arasından atanacaklara ilişkin spor müşaviri kadroları,
- Devlet Konservatuvarında görevlendirilecek uluslararası ün yapmış üstün yeteneklere sahip Devlet sanatçılarının atanacağı kadrolar.
Ayrıca Bakınız: Nasıl Memur Olunur?
İstisnai Memur Nasıl Olunur?
İstisnai memur olmak ve yukarıda belirtilen kadro ve görevlere atanabilmek için, diğer memurluklara atananlarda aranan sınav şartı aranmaz. (Memur olmak için aranan genel şartlar bu kadrolara atanacaklarda da aranır.)
Atama yapılacak istisnai kadro için atama konusunda yetkili olan makam (ya da makamlar) tarafından atama yapılabilir.
İstisnai kadrolara atanma konusunda, kurumlar tarafından özel mevzuat düzenlemeleriyle ek şartlar da getirilebilmektedir. (Örneğin; Devlet sanatçılarında aranacak nitelikler yönetmelikle belirlenirken, Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğine atanacakların bir yabancı dili çok iyi bilmeleri ve özel yönetmeliklerinde belirtilecek diğer nitelikleri taşımaları gerekmektedir.)
İstisnai memur kadrosana atanan adaylar;
- Aday memurluğa tabi tutulmazlar ve haklarında asalet tasdiki uygulanmaz.
- Aday memurlara verilen temel eğitim, hazırlayıcı eğitim ve staj eğitimlerini almazlar.
- Memuriyet başlangıç dereceleri eğitim durumlarına göre olmakla birlikte, atandıkları kadro derecesinin birinci kademe aylığını alırlar.
- Haklarında kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi uygulanmaz. Ancak, atandıkları kadronun derece aylığının ilk kademesini kazanılmış hak olarak elde ettikleri tarihten itibaren, haklarında kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi hükümleri uygulanır. Emeklilik kıdemleri ise ilerlemeye devam eder.