Günümüzde düz vitesli araçlar tarihe gömülüyor ve yerini otomatik vitesli araçlara bırakıyorlar. Bir kesim buna karşı çıksa da çoğunluk sıkışık trafiklerde sol bacaklarının felç olmasından kurtuldukları için mutlu aslında. Yine de düz vitesli araç kullanmayı öğrenmekte büyük fayda var ve ehliyet sınavları düz vitesli araçlarda yapılıyor.
Düz Vitesli Araba Kullanımı
1. Otomatik vitesli araçlarda yalnızca iki pedal bulunurken düz vitesli araçlarda üç ayrı pedal bulunur.
Bunlar debriyaj, fren ve gaz pedalıdır. Sürücü vitesi değiştirmek istediği zaman debriyaj pedalına basarak vites dişlerini ayırmak zorundadır. Vitesi gerekli hıza uygun olan vitese getirdikten sonra yavaşça ayağını debriyajdan çeker. Vites değiştirilirken gaza basılmamalıdır.
2. Hızlanırken vites değiştirilebileceği gibi aracı yavaşlamak istendiğinde de vitesi düşürmek gerekir.
Ani yavaşlamalarda vites iki numara birden değiştirilebilir ama hızlanırken vitesi tek tek arttırmak motor açısından daha iyi olacaktır. Vites koluna baktığınız zaman hangi vitesin hangi yolla değiştirileceğini de aşağı yukarı görmüş olursunuz.
3. Günümüzde araçların çoğu altı viteslidir ve yedi vitesli araçlar da yapılmaya başlanmıştır.
Geri vites ise genelde sol tarafta önde olur ve geri vitese geçmek için çoğu arabada vites kolunu biraz kaldırmak gerekmektedir. Araç tamamen durmadan geri vitese geçilmemelidir.
4. Düz vitesli bir aracı çalıştırmak için bindiğinizde ilk bakmanız gereken şey aracın viteste olup olmadığıdır.
Eğer el freni çekiliyse boşta da çalıştırabilirsiniz ancak aracın debriyajla beraber çalıştırılması alışkanlık açısından daha iyi olur. Marşa bastıktan, yani arabayı çalıştırdıktan sonra ayağınızın fren pedalında olması yokuş yukarı ya da aşağı kalkışlarda sabit kalkabilmek için önemlidir. Kalkış vitesi birinci vitestir ve araç harekete geçtikten sonra birinci vitesle çok fazla yol gidilmemesi gerekmektedir.
5. Bir ayağımız frendeyken (eğer düz yoldaysanız frene basmanıza gerek yok) sol ayağımızla debriyaja basıp vitesi bire aldıktan sonra debriyaj yavaş yavaş kavrama noktasına getirilir.
Bu kavrama noktasını arabanın titremeye başladığı ve ses çıkartmaya başladığı nokta olarak alırız. Eğer ayağınızı kavrama noktasında durdurmaz ve çekmeye devam ederseniz araç gürültülü bir şekilde duracaktır. Bu yüzden ayağınızı kavrama noktasında bekletin, sağ ayağınızı ise frenden çekin.
6. Dilerseniz sadece debriyajla harekete başlayabilirsiniz ama trafikte bu çok yavaş olacağından hafif gaza basmakta fayda var.
Hareket başladıktan sonra gaza basmaya devam ettikçe ayağınızı debriyajdan kaldırın. Yaklaşık 30 metre ilerledikten sonra yolunuz açıksa, yani bir durup kalkma durumu yoksa vitesi yükselterek yolunuza devam edebilirsiniz
Özellikle yeni araç kullanmaya başlayanların en büyük sorun kavrama noktasını algılamaktır. Bunun için yapılması gereken şey çok sık pratik yapmaktır. Gaza çok basıp hareket tam başlamadan debriyajdan ayağı birden çekmek aracın durmasına yol açar ve daha çok kalkışlarda olur.